Overig

Dit is hoe je jezelf profileert als een hele enge vent. Zeg iets wat heel confronterend is en noem die wetmatigheid naar jezelf. Ik verzeker je succes.

Zo kennen veel klanten de ijzeren wet van Baarda.

Die zekerheid houdt in dat, indien een persoon zijn 32^ste jaar voorbij is en nog geen conceptueel vermogen ontwikkeld heeft, dit ook niet meer zal gebeuren.

Da’s vaak flink schrikken voor mijn gehoor. Zeker als die al wat ouder zijn.

De redenatie achter mijn stelligheid is als volgt. Voor conceptueel vermogen – beginnende bij rol van Professional in het beloningsmodel – heeft iemand met dit potentieel zeker vier à vijf jaar nodig om dit vermogen tot wasdom te laten komen, nadat hij of zij zijn school verlaten heeft.

Tel dan maar op. Gemiddeld is zo’n iemand dan 28 of 29 jaar. Een backpacker die eerst de wereld is rondgegaan, zal misschien 30 zijn als hij de grens tussen Vakspecialist en Professional passeert.

Want zo werkt het ook. Het cognitief vermogen moet wel worden uitgedaagd. Anders gebeurt er helemaal niets.

Waarom de grens dan leggen op 32 jaar?

Die leeftijdsgrens heeft met mijzelf te maken. Tweekeer blijven zitten op de middelbare school, een jaar werken in de bouw en 4 jaar als verpleegkundige voor ik aan mijn studie begon, hadden mij op een beslissende achterstand gezet.

Niet erg, want wie te snel wordt gebracht, raakt steevast burn-out. Ook dat is een les vanuit de praktijk.

Kijk, daar heb ik dan weer geen last van gehad.

Werk ze,

Rolf Baarda

Gaat het nog een beetje mensen? Ik bedoel thuis zo dicht opeen gepakt? Mijn vrouw en ik zijn inmiddels op het 3-meter huwelijk overgestapt. Om erger te voorkomen. Onderzoek naar onze woonsituatie heeft uitgewezen dat we nog kunnen opschalen naar vijf. Wij komen er dus wel uit.

Maar niet iedereen heeft dat geluk. Deze week had ik nog een call met een moeder met een kind op schoot van twee. Kan, maar tot een serieus gesprek kwam het niet.

Zo op afstand samenwerken, zullen we dit na de crisis blijven doen?

Wij in elk geval niet.

Elke dag wenst ons team elkaar een digitaal goede morgen, terwijl we een blik werpen op elkanders net niet uitgeslapen hoofd dat nauwelijks uitsteekt boven de onderrand van het computerscherm.

En dan begint het, na een maandje, kleine onderhuidse wrijvinkjes die nog even blijven hangen, ook als je elkaar voor die dag weer succes hebt gewenst. Langzaam sluipt het weg, dat onoverwinnelijke teamgevoel.

Op die momenten ben ik bang dat wij er na 300 jaar achter komen, dat er meer is dan het tastbare, meetbare tussen mensen in dezelfde ruimte. Dat dit, wat nog ontdekt moet worden, precies is waar ons corona-leventje mank aan gaat: spanningen die op een natuurlijke wijze tot ontlading komen.

Geheel tegen de regels in hebben we toen besloten om vandaag, bij mij thuis, te gaan genieten van het voorjaarzonnetje, een goed glas wijn en – echt daar was iedereen het volmondig over eens – weer eens van elkaar.

Werk ze,

Rolf Baarda

Zin in een webinar ‘Leergang Baarda-consultant’?  Meld mij dit, dan organiseer ik er een.

Hoe slaat ons bureau zich door de crisis heen? Manhaftig zou ik willen zeggen, maar daar doe ik die ene vrouw die wij in ons midden hebben ernstig mee te kort.

In onze tak van dienstverlening houdt het werk niet abrupt op, maar komt langzaam tot stilstand. En was dit nu maar tergend langzaam, dan zingen we het probleemloos uit, maar zo werkt het helaas niet. Tja, en dan moet je als leider op gaan staan. Best moeilijk, moet ik je bekennen.

Wat mij hielp waren de inspirerende woorden van Marco Aarnink (https://bit.ly/2VzgFNI). Crisis, zegt hij, is het machteloze gevoel omdat je iets overkomt waar je totaal geen invloed op hebt. Dat gevoel herken ik, ik voelde mij al een beetje gesterkt.

Toen luisterde ik naar de wijze woorden van techno filosoof Martijn Aslander (https://bit.ly/2Vj5hGQ). Hij hield mij voor vooral niet in een kramp te schieten. Genieten moest ik, zolang mijn gezondheid en die van mijn naaste omgeving niet werd geraakt. Boeken moest ik gaan lezen, rust nemen, denken, want straks, als alles weer is overgewaaid, moet ik als een waanzinnige aan de slag.

Dat bracht mij weer bij Arjan Erkel, de man die 607 dagen gevangen zat in Dagestan. Zijn ervaringen balde hij samen in het ontgijzelingsmodel dat begint met: accepteren van de situatie waarin je zit, doelen gaan stellen voor de tijd die komen gaat en een deadline kiezen.

Heb ik gedaan met mijn team.

Als een megaevenement als de Tour de France in september wordt gepland, dacht ik, dan moeten wij ons op de vroege herfst gaan richten. Logisch toch? Op 1 september willen wij uit de startblokken kunnen vertrekken. Wat tot die tijd gebeuren moet, hebben we vastgelegd in een OKR. Daarbij geldt als voorwaarde: een objective moet ook bijdragen aan je persoonlijke ontwikkeling, het moet wel leuk blijven per slot van rekening.

Richt je op een nieuwe doelgroep waarin veel potentie zit, hield José Woldring van de Media Nanny’s mij digitaal voor (https://bit.ly/3bmKtUC). Die nieuwe groep hadden wij gelukkig al gevonden in de partnerorganisatie die wij om ons heen hebben gevormd. ZZP’ers en HR managers leiden wij – volledig digitaal – op om zelf het beloningsbeleid op poten te zetten. Wij helpen hen, straks helpen zij ons.

En dan hadden wij na de vorige crisis ons verdienmodel al aangepast. Ons digitale platform en de licentie op het rollenmodel helpen ons nu door de moeilijkste tijden heen. Thuiswerken doen we al zolang ons team bestaat.

Kortom, wij gaan het redden zonder dat we een aanvraag voor werktijdverkorting hoeven doen. En mocht de omzet toch zwaar tegenvallen, dan springt de overheid bij. Daar ben ik hen heel dankbaar voor.

Maar mensen, wat leer je je klanten in deze tijd waarderen.

Werk ze,

Rolf Baarda

Soms valt de appel ver van de boom. Heel ver zelfs. Ik had het absoluut niet voorzien.

Mijn jongste zoon is ambtenaar geworden. Heeft net zijn vaste aanstelling gehad.

Maar als ik zie hoe daadkrachtig Den Haag tegen het coronavirus ten strijde trekt, weet ik weer: uiteindelijk moeten we het hebben van de overheid. De enige instantie die waakt over ons aller zieltjes. Goeie zet dus, zoon!

Dan moeten ze hem wel goed betalen, vind ik dan. En daarin scoort de overheid traditioneel slecht. Al zo lang ik meeloop in het beloningswereldje, betaalt men de bovenkant van het functieloongebouw buitengewoon schraal. Zo vanaf het niveau Vakspecialist (schaal 9) is de loonlijn volledig dismarktconform. En niet weinig ook.

De onderkant daarentegen beloont de overheid weer veel beter dan menig bedrijf zich kan permitteren. Typisch een gevalletje van vakbondskracht.

Beleidsbepalers, landelijk, provinciaal of gemeentelijk actief, komen er heel wat bekaaider vanaf. Gelukkig maar dat de ambtenaar daar zelf wat op gevonden heeft: functie-inflatie.

Als het woord functie-inflatie valt moet ik onherroepelijk denken aan Pim van Ginkel, mijn collega functieanalist van vroeger, die ter illustratie van dit fenomeen lucht in een denkbeeldige fietsband begon te pompen. Gebakken lucht wel te verstaan.

Het is afwachten of mijn zoon straks gaat delen in de malaise en claimt mede het beleid te bepalen, mede verantwoordelijk te zijn voor allerhande gewichtige zaken en regelmatig aanzit bij strategisch overleg.

Maar dat zijn salaris wat support verdient, dat staat wat mij betreft buiten kijf.

Werk ze,

Rolf Baarda

Willem Vissers, journalist van de Volkskrant en regelmatig analyticus op tv, wees mij erop. Wat kan een mens in deze tijd hunkeren naar een potje voetbal. Gewoon effe elf tegen elf, lekker een beetje trappen tegen een bal, schreeuwen zoals echte mannen kunnen schreeuwen als er een overtreding wordt gemaakt en een scheidsrechter die het uiteindelijk altijd weer heeft gedaan.

Wat kan ik snakken naar voetballers die na afloop hun mening moeten geven. Over hoe ze de wedstrijd hebben beleefd. Die dan plots jeuk voelen in hun nek, het puntje van hun neus vastpakken of het zweet krabben van hun temporale hersenkwab.

‘Wij zijn onszelf vergeten te belonen’ is bij die lieden zo’n beetje de meest gehoorde huilbui na weer een verloren partij. Laten we afspreken dat als het voetbal weer opgang gekomen is, trainers hun spelers in de rust erop attenderen, dat zij niet vergeten om zichzelf te belonen. Knoop in je zakdoek, mannen!

‘Wij kunnen alleen onszelf iets verwijten’. Schuldbewuste voetballers zoeken het bij zichzelf. Omdat zij er niet kort genoeg opzaten, waardoor men de hele wedstrijd achter de feiten heeft aangelopen. Het team had meer druk moeten zetten, de tweede bal afjagen of de restverdediging beter op orde hebben om nog een kans te maken tegen een opponent die wél gemotiveerd uit de kleedkamer gekomen was. Gevalletje ‘boontje komt om zijn loontje’, zogezegd.

‘Wij hebben onszelf te kort gedaan’. Opportunistische spelers daarentegen vergelijken zich met anderen en vinden dat zij meer verdienen dan hen toegekomen is. Men heeft weinig kansen weggegeven en een paar gecreëerd, zodat met een beetje geluk zij op voorsprong hadden gestaan, waardoor er een hele andere wedstrijd was ontstaan. En dan had men het zo net nog niet geweten wie er aan het kortste eind getrokken had.

Medelijden krijg ik met spelers die een wedstrijd afsluiten met een dubbel gevoel. Zoals bij mijn eigen RKC. Dat zijn voetballers die wel willen, maar niet kunnen. Die ruimtes weggeven waar die niet zijn. Daar lopen waar de bal niet is of in carnavalstenue verschijnen terwijl de laatste plaats geen aanleiding tot feestvreugde is. RKC Waalwijk is het Peter Principle ten voeten uit.

Overigens ligt de schuld niet altijd bij de spelers zelf, heb ik inmiddels begrepen. Ook de bal kan het soms verdommen om erin te gaan. Die wil dan niet vallen. Ja, dan is verliezen zuur. Dan heb je nul punten en sta je met lege handen.

Mag ik ze weer terug, mevrouw corona, die heerlijke jongens? Terug dat oeverloze gelul op de buis. Ik weet het zeker, mevrouw corona, ook voor hen blijf ik voortaan thuis.

Werk ze,

Rolf Baarda

In een overmoedige bui riep ik een blog of vijf geleden: ‘laat dat coronavirus nu maar doorkomen.’ Mij op dat moment totaal niet realiserend hoe groot mijn invloed op de wereldorde inmiddels geworden is. Sorry.

Ook mijn bedrijf ervaart de gevolgen van het virus aan den lijve. Letterlijk en in de portemonnee. Maar thuis speelt nog wat anders.

Mijn vrouw is namelijk huisarts in wat wel het epicentrum van de corona-uitbraak mag worden genoemd: hartje Brabant. En dus maak ik – languit liggend op de bank, van nabij mee hoe zij tegen het virus ten strijde trekt.

Zo was er afgelopen zondagmiddag topoverleg tussen vijf vrouwelijke collega’s. Goed, om de vergadering in te plannen waren 1.500 appjes nodig, dat dan weer wel, maar als alle dames hebben ingelogd is er geen houden meer aan.

Ik noteer drie lessen.

Een: vrouwen hebben geen holacratie-protocol nodig. Spontaan beginnen die met een rondje ‘hoe zit jij erbij?’. De een kucht wat, de ander heeft zich drie dagen belabberd gevoeld en de volgende benut het weekend om de ergste ziekteverschijnselen te overwinnen. Men spreekt af dat men alleen thuis moet blijven bij zeer hoge koorts in combinatie met een ziektegevoel dat werken volstrekt onverantwoord maakt. Wat een ethos, wat een power!

Twee: rollen worden op volstrekt natuurlijke wijze verdeeld. Een discussie over competenties, bevoegdheden en verantwoordlijkheden is niet nodig. De grootste haaibaai is voorzitter, de vergaderfreak brengt verslag uit over het regionaal crisisoverleg en de wijste van het stel komt met de meest ingrijpende oplossingen, nodig om meester over de situatie te blijven. De overigen denken constructief mee (dus niet tegen!) over de praktische implicaties die de geïmproviseerde aanpak voor hen heeft.

Ik klok precies 57 minuten en dan hebben deze vrouwen alles besproken, van het inrichten van een speciale praktijk voor corona patiënten tot en met hoe vitale ampullen over de overige praktijken moeten zijn verdeeld.

Drie: waar zijn de mannen? De helft van de huisartsengroep is immers man. ‘Die horen van ons wel wat zij moeten doen’, is het besliste commentaar. Want ook hier volgt de praktijk de verhoudingen binnen de natuur. Binnen het gezin. Binnen wat wij al langer weten: in tijden van crisis is een vrouw in de lead.

Hulde aan de vrouw in mijn leven.

Werk ze,

Rolf Baarda

Een van de weinige ondernemingen die garen spinnen bij de mondiale corona-inslag, is het Amsterdamse bedrijf Flow Traders. Gaat het ons slecht, gaat het hen juist goed. Hoe eerlijk kan het zijn.

Flow Traders haalt haar voordeel uit minieme koersverschillen tussen diverse beurzen over de wereld verspreid. Werk met een maatschappelijk betekenis van nul.

Hoe groter de volatiliteit van koersen, hoe meer winst Flow Traders maakt, hoe hoger het salaris van deze lieden. Dat vergoedt kennelijk veel.

Maar bonussen zijn geen extraatjes waar men blij van wordt, had ik hen voorgehouden in mijn boek Agile Belonen. Nee, wij mensen zijn zo gebakken dat de angst overheerst. Continu bang om dat douceurtje te verliezen.

Als eenvoudige evolutionaire producten merken wij bonussen aan als een appeltje voor de dorst. Daarom hamsteren we zoveel mogelijk van dat goedje, opdat een strenge winter ons niet overvallen kan. Vandaar dat die Flow Traders niet van het scherm zijn af te slaan.

Echter, op het moment dat resultaten tegenvallen, schraalhans keukenmeester is, neemt de vrees voor naderend onheil bezit van ons. Een negatief verliesscenario heet dat in vakjargon. Het tegenovergestelde van een blij gevoel.

Ging een Flow Trader in 2018 met een 277.000 naar huis, in 2019 was daar nog slechts een ‘schamele’ 149.000 van over. Wat zoiets doet mentaal? Bergen met geld, maar een hoofd vol zwaar gemoed. Dan ga je dus kapot van de stress!

Komt er hulp uit onverwachte hoek.

Werk ze,

Rolf Baarda

Mijn oudste zus was altijd onverbiddelijk als ik de loftrompet over mijzelf stak. Ik kom oorspronkelijk uit Den Helder moet je weten. En de kop van Noord Holland staat erom bekend dat wie niet heel gewoon doet, erop kan rekenen dat zijn kop er direct vanaf wordt gemaaid.

Maar hoe moeilijk is het om bescheiden te blijven als je deze foto krijgt toegestuurd (dank Dierick Janse van Energized).

De foto is genomen in China op een congres over zelfsturing. Wat die ‘big gap between rich and poor’ en ‘egalitarian’ met het model te maken hebben weet ik niet, maar wellicht betreft dit een poging om de communistische partijtop gunstig te stemmen.

Helemaal gelukt is dat nog niet, gelet op de geringe aantal aanvragen uit die regio. En die ene die wel kwam, heeft nog steeds niet betaald.

Of bedoelde ze dat nu juist met die big gap tussen arm en rijk?

Werk ze,

Rolf Baarda

Thuis ben je wie je bent.

De eerste grijze haren staan bij mij op doorbreken. Toen ik laatst die verschrikkelijke waarneming deed, wist ik direct dat het onderwerp waarin ik mij vanaf nu wil gaan verdiepen heet: senioriteit.

En dan gebeurt er iets merkwaardigs. Alles wat je luistert en leest komt plotseling bij elkaar in een nieuw framework. Neem nu de podcast over persoonlijk leiderschap van Ben Tiggelaar waarmee ik de mentale fileverblijftijd altijd aardig weet te bekorten.

In zijn podcast sprak Tiggelaar deze keer met Pacelle van Goethem over het fenomeen charisma. Charisma, zo weet ik, is ontegenzeggelijk een kenmerk van senioriteit. Sterker, een persoon die senioriteit uitstraalt, heeft charisma. Dat maakt de bijdrage van Van Goethem direct relevant voor mijn nog prille ontdekkingsreis.

De leerzame les die ik zo rond Utrecht vernam, is dat charisma een vaardigheid is die valt te leren (ik vermoed dat ook jij nu opschuift naar het puntje van je stoel). Namelijk, haar wetenschappelijk onderzoek wees uit dat charismatische personen op de meest spannende momenten rustig blijven. Gewoon rustig blijven. Dat is alles!

Schijnbaar rustig mag ook. Dus je kunt van binnen koken, maar je staat rechtop en doet precies wat mensen op dat moment van jou verwachten in de rol die jij op dat moment voor hen hebt. Ben je arts, leg rustig uit wat mensen mankeren. Ben je consultant, doe hetzelfde, maar nu voor de groep.

Verder blijkt, je raadt het nooit, ook een asymmetrische houding absoluut bij te dragen aan de wijze uitstraling die bij charisma hoort. Dus leun eens wat vaker op een been, steek je wijsvinger zo nu en dan omhoog (nee je wijsvinger zei ik), en je zult ervan verstelt staan hoe jij in aanzien stijgt.

Eindelijk thuis vraagt mijn vrouw waarom ik daar zo vreemd blijf staan. Of ik niet eens in actie kan komen. De tafel moet gedekt. ‘En een beetje snel graag ook!’.

Thuis ben je wie je bent.

Werk ze,

Rolf Baarda

Salarissen op de afdeling Sales

Een vertegenwoordiger in stofzuigers belt aan bij een boerderij. De boerin doet open.

‘Dag mevrouw, ik ben vertegenwoordiger van stofzuigers. Hele goeie. En om dat te bewijzen, gooi ik nu een doos mestkorrels over uw tapijt. Vrees niet. Met mijn stofzuiger maak ik alles weer helemaal schoon. Elke korrel die ik achterlaat, eet ik hoogst persoonlijk op.’ Waarop de boerin droogjes opmerkt: ‘Begin dan maar vast, want wij hebben hier geen elektriciteit’.

Ze staan bekend als snelle babbelaars, die lui van de afdeling Sales. Niet altijd even slim, wel gewiekst en soms doortrapt. Geraffineerde onderhandelaars die geslepen als zij zijn net ietsje meer salaris weten binnen te hengelen dan hun minder assertieve collega’s dat doen.

Een mythe.

Gelijk aan ons salarisonderzoek van vorig jaar deden we de opvallende constatering dat bij functies op het Allround (zeg maar de ouderwetse vertegenwoordiger met het orderboek) en Vakspecialistisch niveau (denk aan een serieuze accountmanager) sales lager of gelijk wordt betaald dan binnen de BV Nederland!

In bovenstaande grafiek staat per rol de percentielverdeling weergegeven, waarbij het traject mediaan – 75^ste percentiel door ons wordt opgevat als marktconform. Verder is opgenomen het verschil met het salarisniveau met vorig jaar, uitgedrukt in een percentage. Daaronder staat het verschil tussen het huidige salarisniveau met dat van de BV Nederland, waaruit je de relatieve arbeidsmarktpositie – de schaarste op de arbeidsmarkt – kunt afleiden.

Een verklaring zou kunnen zijn, dat deze medewerkers beschikken over een relatief grote variabele beloningscomponent. Toegegeven, in de Baarda Salary Standard die wij gratis en voor niets elk jaar ter beschikking stellen aan onze klanten (merk op dat dit een aankoopsignaal is) meten wij niet of en zo ja hoeveel sales ontvangt aan bonussen. Maar hoe dan ook, dat sales zoveel beter betaalt, mag men met recht verwijzen naar het rijk der fabelen.

Voor de business developers, product managers en key accountmanagers op Professional niveau (conceptuele denkers die langdurige, intensieve samenwerkingsverbanden opzetten) constateren wij daarentegen wel hogere salarissen dan de BV Nederland. Wellicht is in de hogere echelons van organisaties een grotere vaste beloningscomponent in de total package opgenomen.

Werk ze,

Rolf Baarda