De Volkskrant berichtte laatst over een schrijnend geval binnen de jeugdzorg. Twee kinderen van moeder Jelena Antonovo werden voor 2,5 jaar uit huis geplaatst. Naar later bleek onterecht.
Het begint met de scheiding van haar man. Beiden worden het niet eens over een omgangsregeling voor de kinderen. Als gevolg van die onenigheid stelt Jeugdzorg Gelderland een gezinsvoogd aan. Die bestempelen de moeder als lastig en kunnen het beter vinden met de vader.
De verhoudingen verslechteren als Jelena zich verzet tegen het plan om haar dochter naar het speciaal onderwijs te sturen. Later blijkt dat ze daar inderdaad niet thuishoort, maar op een normale basisschool. Echter, het kwaad is dan al geschied.
De Jeugdzorg draagt het dossier over aan het Leger des Heils die zonder zelf onderzoek te doen, doorgaat op de uitgezette lijn: dat het onverantwoord is om de kinderen thuis te laten wonen.
Totdat een onafhankelijke gezondheidspsychologe een vernietigend oordeel velt over de inzichten van de jeugdbescherming. Zij beschrijft de vader als een onbetrouwbare intrigant die geen stabiliteit kan bieden. De moeder beschikt wel degelijk over de capaciteiten om haar kinderen op te voeden, oordeelt zij. En dan komt het: “Er is te weinig vanuit meerzijdig onpartijdig perspectief naar de problematiek gekeken.”
Zulke fouten worden veel vaker gemaakt bij uithuisplaatsingen’, zegt Harry Berndsen, die ouders bijstaat in hun conflicten met de jeugdzorg. Het centrale probleem volgens hem: de manier waarop jeugdbeschermers rapporteren.
‘De rapporten zouden moeten melden: wat is er feitelijk vastgesteld, door welke gekwalificeerde deskundige, hoe vaak en wanneer’, aldus Berndsen. ‘Maar ze bevatten allerlei subjectieve informatie. Zeker als ouders in een vechtscheiding zitten waarin ze elkaar betichten van de verschrikkelijkste zaken. En als zo’n niet gestaafde beschuldiging eenmaal in een rapport staat, nemen andere schakels in de jeugdzorgketen die vaak klakkeloos over’.
Wat gaat hier fundamenteel mis?
Het werk dat voor Professionals is bestemd, wordt er – deels door onwetendheid, deels gedwongen door geldgebrek – door Vakspecialisten bijgedaan. Dat is vragen om moeilijkheden.
Laat ik een parallel trekken met het verzamelen van kengetallen voor personeelsbeleid, iets waar ik mij in mijn prille loopbaan op heb gestort. De belangrijkste les die ik meekreeg was: kengetallen kunnen slechts signaleren. Een verklaring wordt pas gevonden na aanvullend kwalitatief onderzoek.
Ofwel, degene wiens taak het is om informatie te verzamelen, analyseren en te rapporteren – de Vakspecialist – wil zich niet hoeven bezighouden met de DUIDING daarvan. Want dat resulteert in slechts subjectieve interpretaties van de werkelijkheid die er, bijna per definitie, naast zitten. Eerst heb je onderzoek te doen waarbij je de problematiek vanuit verschillende perspectieven belicht. 10 procent verzuim is niet per definitie te hoog en vraagt niet automatisch om actie. Eerst maar op zoek gaan naar de verklaring ervan om van daaruit na te denken over oplossingen die ongetwijfeld vragen om een complexe afweging van diverse belangen.
Kortom, het verzamelen, analyseren en rapporteren van informatie is voor een Vakspecialist – in de casus de gezinscoach – de duiding ervan dient te gebeuren door een Professional – hier een psycholoog, orthopedagoog of anderszins.
Zo kan de conclusie niet anders zijn dan die ik voor de politie trok: ga veel meer inzetten op de kwalitatieve samenstelling van je onderzoeks-en begeleidingsteams, inzetten op een adequate rolverdeling tussen Professionals, Vakspecialisten en Allrounders. Daarmee bewijs je de maatschappij pas echt een dienst.
Recent Comments